ಮುಗಿದು ಹೋದ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ

ಈ ಬಾರಿಯ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಭರ್ಜರಿಯಾಗಿಯೇ ಮುಗಿಯಿತು. ದಸರಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು ಸುಮ್ಮನೆ ಮೈಸೂರಿನ ರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುತ್ತಿದ್ದೆ. ಎಲ್ಲೆಡೆ ಶೋಭಾ ಕರಂದ್ಲಾಜೆ ಮತ್ತು ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರ ಕಟೌಟ್‌ಗಳೇ ಕಾಣಿಸಿ ನಾಡ ಹಬ್ಬ ಯಾಕೋ ಇವರಿಬ್ಬರದೇ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನಿಸಿ ದಿವ್ಯ ವಿಷಾದದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿದ್ದೆ. ಮೈಸೂರಿನ ಬಸ್‌ಸ್ಟಾಂಡಿನಲ್ಲಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಂದ ಬಂದ ಜನ ಎಳೆ ಸೌತೆಕಾಯಿ ತಿನ್ನುತ್ತಾ ದೇವನೂರು ಮಹಾದೇವರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ, ಹಳೆ ಮೈಸೂರಿನ ಸುಂದರ ಬೈಗುಳಗಳನ್ನು ತೇಲಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ದಸರಾ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವೋಲ್ವೋ ಬಸ್ಸುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ದರ ಇದ್ದಿದ್ದರಿಂದ ಮಳೆ ಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಚಳಿ ಇದ್ದರೂ ಸಮಾನ್ಯ ಜನರು ಎಸಿ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ನಿಂತುಕೊಂಡು ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಸಿಗುವ ಇಂತಹ ಪುಕ್ಕಟೆ ಖುಷಿಗಳನ್ನು ಜನರು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಮಿಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎನ್ನುತ್ತಾ ನಾನೂ ಅವರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರ ನಡುವೆ ನುಸುಳಿಕೊಂಡು ನಿಂತಿದ್ದೆ.

ನೀವು ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆಯನ್ನು ನೋಡಿರಬಹುದು. ಈ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕಸ ಗುಡಿಸುವ ತಾಯಿಯೊಬ್ಬರಿದ್ದಾರೆ. ಒಂಟಿಕೊಪ್ಪಲಿನ ರಾಜಮ್ಮ ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಹೆಸರು. ನಾನು ಅರಮನೆ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುವುದು ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗದೆ ನಿಂತಿದ್ದಾಗ ಇವರು ಸಿಕ್ಕಿದರು. ಸುಮ್ಮನೆ ಮುಗಳ್ನಕ್ಕಿದ್ದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಗಂಟೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಿದರು. ತನ್ನಪ್ಪ ತಾನು ಚಿಕ್ಕವಳಿದ್ದಾಗ ಹೆಗಲು ಮೇಲೆ ಕೂರಿಸಿಕೊಂಡು ಜಂಬೂ ಸವಾರಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದನೆಂದೂ, ಈಗ ಅಪ್ಪ ತೀರಿ ಹೋಗಿ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷವಾಗಿದೆಯೆಂದೂ, ನಾನಿಲ್ಲಿ ದಿನಕ್ಕೆ ಎಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ದಿನಗೂಲಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದಳು. ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜರು ಒಡೆಯರು ಮೈಸೂರಿನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದಾಗ ನನ್ನ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪನೊಬ್ಬರು ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದರೆಂದೂ ಆಗ ಅವರ ಬಳಿ ಇದ್ದ ಖಡ್ಗವೊಂದು ಈಗಲೂ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇದೆಯೆಂದು ಹೇಳಿದಳು. ನಂತರ ನೀವು ಇಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುತ್ತೀರಲ್ಲಾ ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಖುಷಿಯಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿ ತನಗೆ ತರಿಸಿದ್ದ ಚಹಾದಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಲೋಟ ನನಗೆ ಕೊಟ್ಟಳು. ಆವತ್ತು ನನಗೆ ಎಷ್ಟು ಖುಷಿಯಾಗಿತ್ತು ಎಂದರೆ ಶ್ರೀಕಂಠ ದತ್ತ ಒಡೆಯರೇ ಚಹಾಕ್ಕೆ ಕರೆದಿದ್ದರೂ ಇಷ್ಟು ಸಂತೋಷ ಪಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.

ರಾಜಮ್ಮನ ಕಥೆಯನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡು ಅರಮನೆಯ ಮುಂಬಾಗಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ನಾಲ್ವರು ಬೌದ್ಧ ಬಿಕ್ಷುಗಳು ಬಿಸಿಲು ಕಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ, ಪಪ್ಪಾಯಿ ಹಣ್ಣು ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು. ಬೈಲುಕುಪ್ಪೆಯ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಕ್ಯಾಂಪಿನಿಂದ ದಸರಾ ನೋಡಲು ಮೈಸೂರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದ ಅವರ ಸುತ್ತ ಒಂದಿಷ್ಟು ಜನ ಸೇರಿ ಪೊಟೋ ತೆಗೆಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪೀಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಬುದ್ದನ ಶಾಂತಿಯನ್ನೂ, ಪ್ರೀತಿಯನ್ನೂ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಅವರು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಬೇಸರಿಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಫೊಟೋ ಹೊಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಹೊರಟು ಹೋದ ನಂತರ, ಕಲಸಾಂಗ್, ಕುಂಡಮ್, ನವಾಂಗ್, ಗೊಬಾ ಎನ್ನುವುದು ತಮ್ಮ ಹೆಸರೆಂದೂ ಆ ಹೆಸರಿನ ಅರ್ಥ ಏಕಾಗ್ರತೆ, ಐಶ್ವರ್ಯ, ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಧನಾತ್ಮಕತೆ ಎಂದೂ ಹೇಳಿದರು. ನೋಡಲೂ ಹಾಗೆಯೇ ಇದ್ದರು. ಈ ಮೈಸೂರನ್ನು ಆಳಿದ ಒಡೆಯರು ಯಾರೆಂದು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಾ ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ಅವರು ನಕ್ಕು, ಅದೆಲ್ಲಾ ತಮಗೇನೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲವೆಂದೂ, ದಲಾಯಿಲಾಮ ನಮ್ಮ ಗುರುವೆಂದೂ ಹೇಳಿದರು. ಟಿಬೆಟನ್ನರ ಮೇಲೆ ಚೀನಾ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಆಕ್ರಮಣದ ಕುರಿತು ಕೇಳೋಣವೆಂದರೆ, ಅವರು ಅದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಆಗಲೇ ಮರೆತವರಂತೆ ಪಪ್ಪಾಯಿ ಹಣ್ಣು ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು.

ಸರಿ, ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟವನ್ನೂ ಹತ್ತಿ ಬಿಡೋಣವೆಂದು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೊರಟರೆ, ಚಾಮುಂಡಿದೇವಿಯ ಸನ್ನಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಫಾಲೂನ್ ದಾಫಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಶಾಂತವಾಗಿ ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆ ಹಾಡು ಅಲೆ ಅಲೆಯಾಗಿ ತೇಲಿ ಬಂದು ಬೆಟ್ಟದ ತಪ್ಪಲಿನವರೆಗೂ ಹೋಗಿ ಲೀನವಾಗುವಂತಿತ್ತು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಸರಕಾರವನ್ನೇ ಉರುಳಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದ ಈ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಿಗೆ ಇಲ್ಲೇನು ಕೆಲಸ ಎಂದು ಗುಂಪಿನೊಳಗೆ ನುಸುಳಿಕೊಂಡು ನೋಡಿದರೆ, ತೈವಾನ್, ಹಾಂಗ್‌ಕಾಂಗ್, ಚೀನಾದ ಇನ್ನಿತರ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಆಗಮಿಸಿದ್ದ ಅವರು ಸತ್ಯ, ಕರುಣೆ, ಸಹನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲದೆ ಮೈಸೂರಿನ ದೊಡ್ಡಕೆರೆ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ದಸರಾ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಯುವಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಭೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆಯೆಂದೂ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದರೆ, ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸನ್ನು ದಂಡಿಸಲು ಐದು ವ್ಯಾಯಾಮಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಸುನೈನಾ ಎನ್ನುವ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪಿಯುಸಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ ಈ ತಂಡದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಬ್ಯಾಂಡ್ ನುಡಿಸುವವರಿಗೆ ಸನ್ನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಜೊತೆಗೆ ಫಾಲೂನ್ ದಾಫಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು.

`ಇಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಮಗೇಕೆ ಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಗೊಡವೆ` ಎಂದು ಸುನೈನಾಳನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ, ಆಕೆ , ದೇಹ, ಮನಸ್ಸು ಆತ್ಮದ ಕುರಿತು ಪುಟ್ಟದೊಂದು ಪ್ರವಚನ ಕೊಟ್ಟು ನಿಮ್ಮಂತ ಯುವಕರು ದೇಹವನ್ನೂ, ಮನಸ್ಸನ್ನೂ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲು ದೊಡ್ಡಕೆರೆ ಮೈದಾನಕ್ಕೆ ಬರಬೇಕೆಂದಳು. ಜೊತೆಗೆ ಫಾಲೂನ್ ದಾಫಾದ ಕುರಿತು ಒಂದಿಷ್ಟು ಪಾಂಪ್ಲೆಟ್ ಕೊಟ್ಟು ಓದಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಹೇಳಿದಳು. ನಾನು ಅಲ್ಲೇ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ನಿಂತಿದ್ದ ಪೊಲೀಸ್ ಸಬ್‌ಇನ್‌ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಇವೆರಲ್ಲಾ ಯಾರು ಎಂದು ಏನೂ ಗೊತ್ತಾಗವನಂತೆ ಕೇಳಿದರೆ, ಅವರು `ನೋಡು ಮಗು, ಇವರು ಟಿಬೆಟನ್ನರು, ಚೀನಾದವರು, ಧ್ಯಾನ ಕಲಿಸಲು ಮೈಸೂರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ, ಪಾಂಪ್ಲೆಟ್ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರಲ್ಲಾ ಓದಿಕೋ` ಎಂದು ನನ್ನನ್ನು ಓಡಿಸಿದರು.

ನನಗೆ ಎಲ್ಲಿ ಹೋದರು ಇಂತಹ ಒಳ್ಳೆಯ ಜನರೇ ಸಿಗುತ್ತಾರಲ್ಲಾ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ, ಮೈಸೂರಿನ ರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ಅಡ್ಡಾದಿಡ್ಡಿ ಸುತ್ತಿ ಆಫೀಸಿಗೆ ತಡವಾಗಿ ಬಂದು ಸಂಪಾದಕರಿಂದ ಸಣ್ಣಗೆ ಬೈಯಿಸಿಕೊಂಡು ಎರಡು ದಸರಾ ವಿಶೇಷ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಟೈಪಿಸಿ ಕೆಂಡಸಂಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದ್ದೆ.